مقدمه
تنيس روی ميز يا پينگ پنگ (به انگليسی: Table Tennis) ورزشی است که روی ميز انجام میشود و دو يا چهار بازيکن در آن شرکت دارند و هر بازيکن يک راکت دارد و با بهره از آن به توپ ضربه میزند. توپ در اين ورزش سبک و توخالی است. جنس ميز از چوب و سخت است.
تاريخچه
در ابتدا برای بازی دراين ورزش از راكتهای شبكه دار مثل راكت تنيس و توپهای پارچه ای كه به صورت گلوله محكم پيچيده شده بود، يا توپ لاستيكی كوچكی كه باد می شد استفاده می كردند، تا اينكه كم كم راكتهای شبكه دار جای خود را با راكتهای چوبی دسته بلند و باريك و پوشيده از پوست گوساله در دو طرف تخته راكت عوض كردند. رييس سابق فدراسيون بين المللی تنيس روی ميز آقای "ایورمونتا گو" از انگلیس كه سالها دراین پست بود منشاء بازی تنیس روی میز را از سرخپوستان می دانست. هنگامی كه در سال 1890 "جیمز گیب" انگلیسی، توپ مخصوصی كه جنس آن از سلولوئید( تقریباً همجنس توپهای فعلی) بود درست كرد، تحولی بزرگ در این ورزش ایجاد نمود. راحتی و كنترل این توپ در هنگام بازی باعث رونق و معروفیت بیشتر این ورزش گردید و به خاطر صدای پینگ و پنگ كه از برخورد راكت با توپ سلولوئیدی ایجاد می شد، نام این ورزش را كه به اسم "گوسیما" یا "فلیم فلام" یا "ویف وایف" یا "پیم پام" متداول بود به "پینگ پنگ" تغییر یافت . این اصطلاح در انگستان تحت شماره 19070 به انحصار ثبتی رسید. اما چون این ورزش مقررات و قوانین مخصوصی نداشت، بازیكنان هر كشور به فراخور حال و موقعیت و علاقه خود هر طور كه مایل بودند بازی می كردند و طول و عرض میز یا بلندی و كوتاهی آن در نزد كشورهای مختلف متفاوت بود ، یا بلندی و كوتاهی تورمیز یك كشور با تور میز كشورهای دیگر هم سطح نبود. به دلیل همین ناهماهنگی هر كس فقط می توانست روی میز منتخب خود كه عادت كرده بود بهتر بازی كند. در آن زمان "لاسچلوپارتمان" مجاری و در سالهای بعد "شومن واریته" با كفشهای قلابدار و شلوار مشكی و پیراهن مشكی ابریشمی در صحنه ظاهر می شدند و تماشاچیان را با فوت و فن هایی از بازی تنیس روی میز سرگرم می كردند . شگرد و هنرنمایی خاص آنها در برگرداندن توپها از داخل یك لیوان بود، هنری كه امروز فقط تعداد كمی از بازیكنها بدان تسلط دارند.
چگونگی بازی
پس از ضربهٔ سرویس که میبایست در نیمهٔ زمین فرد آغازگر بر زمین بخورد٫ در ضربههای بعدی توپ باید فقط در نیمهٔ زمین طرف مقابل به زمین بخورد. دو نیمهٔ زمین با یک تور از هم جدا شدهاند. اگر توپ در زمین حریف فرود نیاید یک امتیاز به حریف اضافه میشود و اگر توپ در زمین حریف فرود آید و پس از آن حریف نتواند توپ را به زمين طرف مقابل بزند یک امتیاز به فردی که ضربه را زده افزودده میشود.
شرح اصطلاحات
- رالی عبارت است از مدت زمانی که توپ در جریان بازی در گردش است .
- یک لت عبارت است از یک رالی که نتیجهٔ آن در شمارش بازی منظور نمیشود .
- یک امتیاز عبارت است از یک رالی که نتیجه آن در شمارش بازی منظور میشود .
- دست بازی دستی است که راکت را میگیرد .
- یک بازیکن زمانی به توپ ضربه وارد کردهاست که با راکتی که در دست دارد و یا با قسمت زیر مچ دست بازی به توپ ضربه بزند .
- زننده سرویس بازیکنی است که اولین ضربه را در یک « رالی » به توپ وارد میکند .
- گیرنده سرویس بازیکنی است که دومین ضربه را در یک « رالی » به توپ وارد میکند .
- خط پایانی خطی است که به صورت فرضی در هر دو جهت امتداد داشته باشد.
- سرویس درست:
در آغاز یک سرویس ٬ توپ باید بدون حرکت روی کف دست آزاد زننده سرویس در پشت خط پایانی و در بالای سطح بازی قرار داشه باشد .
سپس زننده سرویس توپ را تقریبا با حالت عمودی و به سمت بالا بدون چرخش پرتاب خواهد کرد به صوری که توپ ٬ پس از رها شدن از کف دست آزاد بازیکن حداقل ۱۶ سانتیمتر به سمت بالا بیاید و سپس قبل از ضربه خوردن ٬ بدون تماس با چیزی پایین خواهد آمد .
در زمانی که توپ به سمت پایین در حال حرکت است ٬ زننده سرویس به آن ضربه وارد میکند به نحوی که توپ ابتدا با زمین خود و سپس بعد از عبور از روی مجموعه تور و یا از کنار آن ٬ مستقیما با زمین حریف تماس حاصل کند . در بازیهای دو نفره ٬ توپ باید به ترتیب به نیمه سمت راست زمین زننده سرویس و گیرنده سرویس برخورد کند .
از شروع سرویس تا وقتیکه به توپ ضربه وارد میشود توپ باید بالاتر از سطح بازی و پشت خط پایانی زننده سرویس قرار داشته باشد و نباید توپ توسط قسمتی از بدن یا لباس زننده سرویس یا یار او از گیرنده سرویس پنهان گردد . ضمنا پس از انجام سرویس ٬ دست آزاد زننده سرویس نباید بین بدن او و تور قرار گیرد .
بازیکن مسئول است سرویس را بنحوی اجرا نماید که داور یا کمک او قادر به مشاهده رعایت مقررات اجراء سرویس صحیح از جانب او باشند
درصورتیکه داور نسبت به صحیح بودن سرویس شک داشته باشد (برای اولین بار) تنها با دادن اخطار به زننده سرویس اکتفا میکند (لت) اما امتیاز به دریافت کننده سرویس داده نمیشود.
در صورت تکرار بندبالا (تردید داور در ارتباط با صحیح بودن سرویس) خطا گرفته شده و برای دریافت کننده سرویس یک امتیاز در نظر گرفته خواهد شد .
در صورتیکه سرویس محققا بطور وضوح غلط باشد ٬ هیچ اخطاری داده نخواهد شد و به گیرنده سرویس یک امتیاز تعلق خواهد گرفت .
بازی از پنج گیم 11 امتیازی تشکیل میشود.
هر بازیکنی یا زوجی که زودتر به امتیاز ۱۱ دست یابد ٬ برنده گیم خواهد بود ٬ مگر انکه دو بازیکن و یا هر دو زوج به امتیاز مساوی ۱۰دست یابند . در این صورت برنده ٬ بازیکن یا زوجی خواهد بود که دو امتیاز پی در پی بیشتر از حریف خود کسب کند .
میز:
سطح روی میز که سطح بازی نامیده میشود ، باید به صورت مستطیل بوده طول آن ۷۴/۲ متر و عرض آن ۵۲۵/۱ متر باشد. این میز که در سطح افقی قرار میگیرد باید ۷۶ سانتیمتر از زمین ارتفاع داشته باشد.
سطح موثر بازی کنارههای عمودی میز را در بر نخواهد گرفت
سطح بازی میتواند از هر جنسی ساخته شود با این شرط که وقتی یک توپ استاندارد در هر قسمت میز از ارتفاع ۳۰ سانتیمتری رها شود به اندازه ۲۳ سانتیمتر به سمت بالا جهش داشته باشد.
سطح بازی باید دارای رنگی یکنواخت به صورت تیره و مات و بدون و بازتاب نور باشد و خط سفید کناری به عرض ۲ سانتیمتر در امتداد طول ( لبهٔ ۴۷/۲ متری ) و خط سفید انتهایی به عرض ۲ سانتیمتر در امتداد عرض ( لبه ۵۲۵/۱ متری ) کشیده میشود سطح بازی به وسیله یک تور عمودی به دو قسمت مساوی تقسیم میشود . این تور موازی با خطوط انتهایی و به طور یکنواخت از یک طرف میز به طرف دیگر آن کشیده میشود در بازیهای دو نفره ٬ هر زمین به وسیلهٔ یک خط میانی سقید رنگ به عرض ۳ میلیمتر به دو قسمت مساوی به نام ((نیم زمین)) تقسیم میشود. این خط میانی به موازات خطوط کناری کشیده خواهد شد و باید جزئی از نیم زمین سمت راست محسوب شود .