آشنایی با سوره واقعه
سورهي مباركه واقعه پنجاه و ششمين سوره قرآن است كه پس از سورهي الرحمن و قبل از سورهي حديد در قرآن كريم قرار دارد.اين سوره از نظر ترتيب نزول چهلوششمين سوره قرآن كريم است كه پس از سورهي طه و قبل از سورهي شعرا در مكه بر پيامبر اسلام در سال سوم بعثت و به يكباره نازل شده است. سوره مباركه واقعه ۹۶ آيه، ۳۷۸ كلمه، ۱۷۰۳ حرف دارد. اين سوره مباركه از نظر حجم در شمار سورههاي مفصلات و از گروه طوال محسوب ميشود. سورههاي مفصلات به سورههايي گفته ميشود كه به واسطهي حجم كم با عبارت بسمالله الرحمن الرحيم از يكديگر جدا ميشوند.
سوره واقعه در جزء بيستوهفتم قرآن كريم قرار دارد و قسمت كوچكي از اواخر اين جزء را در برگرفته است. واقعه تنها نام اين سورهي مباركه است اين كلمه در نخستين آيه اين سوره مباركه آمده است.مقصود از واقعه حادثهي وقوع رستاخيز است كه وقوع آن حتمي و قطعي است هر چند برخي معتقدند كه واقعه كلي از نامهاي روز قيامت است. اين كلمه به همراه ديگر مشتقات ۲۴ مرتبه در قرآن كريم آمده است.
برخي از ويژگيهاي سوره مباركه واقعه عبارتند از: بيان برخي از ويژگيها و رخدادهاي مهم روز قيامت و احوال مجرمان و مؤمنان پس از مرگ، در آيه ۷۵ اين سوره به جايگاه ستارگان سوگند ياد شده است. در سورهي مباركه واقعه دو بار با عبارت فسبح بسمك ربك العظيم به حمد و تسبيح پروردگار به صورت خاص امر شده است. در اين سوره مباركه براهيني در خصوص توحيد و وحدانيت پروردگار و قدرت مطلق حضرتش آمده است.
اشاره به برخي از حوادث وقوع روز قيامت، تصريح به اين حقيقت كه در روز قيامت انسانها در يكي از سه گروه اصحاب يمين، شمال و سابقون قرار دارند، ارائه استدلالهاي توحيدي به صورت پرسش و پاسخ اين مباحث روح آدمي به حقيقت قدرت مطلق پروردگار آگاه ميسازد. اشاره به مباحث ديگري در خصوص معاد و روز رستاخيز فرمان به تسبيح تقديس ذات پروردگار از مهمترين موضوع اصلي طرح شده در سورهي مباركه واقعه است.
محور اصلي اين سوره مسئله رستاخيز است. در ابتداي سورهي نشانههاي رستاخيز بيان شده است در اواسط سوره نيز شبهاتي در مورد معاد مطرح شده كه در آيه ۶۰ به آن اشاره شده است. در ادامهي سوره نيز مسئله عظمت قرآن و مراتب فهم و درك آن در آيات ۷۲ به بعد مطرح شده است. ديگر محور اساسي اين سوره بيان سرگذشت سه گروه است يعني در حقيقت خداوند مردم را در اين سوره به سه دسته تقسيم ميكند در آيات آغازين اين سوره آمده كه شما سه گروه هستيد اولين اصحاب گروه ميمون و بابركت هستند كه سرنوشت آنها به بهشت ختم ميشود.
دومين گروه كساني هستند كه سرنوشت شوم دارند روي سعادت را نميبينند اين افراد به اصحاب شمال معروف هستند. سومين گروه آنهايي هستند كه از دو گروه قبلي بالاترند كساني كه در ايمان از ديگران سبقت گرفتهاند در حقيقت قرآن در سوره واقعه با بيان سرگذشت زندگي اين افراد درس بزرگي را به مردم ميدهند.
آثار و بركات سوره
- رفع فقر و تنگدستی
هر كس سوره واقعه را هر شب بخواند هیچ تنگدستی و گرفتاری به او نمی رسد.رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرموده اند: سوره واقعه را به زنانتان یاد دهید زیرا آن سوره بی نیاز كننده است.
در داستان جالبی درباره عبدالله بن مسعود آمده است: عبدالله بن مسعود صحابی بزرگوار رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم بیمار شد. خلیفه وقت ، عثمان بن عفان، به دیدار او رفت و ناراحت و نگرانی در چهره او دید از او پرسید: چرا ناراحتی و آه و ناله می کنی؟
گفت: گناهکارم. پرسید: چه می خواهی؟ گفت: رحمت خداوند را،
پرسید: آیا نیاز به پزشک داری؟ گفت: طبیب حقیقی مرا بیمار کرده است.
پرسید: آیا می خواهی کمک مالی به تو بکنم؟ گفت: آن زمان که نیاز داشتم ندادی و اکنون نیازی ندارم.
عثمان گفت: پول می دهم برای دخترانت باشد. ابن مسعود گفت: آنها نیازی ندارند. چون به ایشان گفته ام که همواره سوره وقعه را قرائت نمایند که هیچ گاه نیازمند نخواهند شد.
- ایجاد بركت
پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: اگر سوره واقعه را بنویسند و در خانه بگذارند موجب افزایش خیر و بركت می شود و هر كس به قرائت آن مداومت ورزد، فقر از او برطرف می شود و در آن افزایش حفظ و توفیقات و وسعت در مال وجود دارد.
- محبوبیت
امام صادق علیه السلام فرموده است: هر كس در هر شب جمعه سوره واقعه را قرائت كند، خداوند او را دوست دارد و او را محبوب همه مردم می گرداند و هرگز در دنیا ناراحتی، فقر و تنگدستی و آفتی از آفات دنیا به او نخواهد رسیدو از همراهان و رفیقان امیرالمؤمنین علیه السلام خواهد بود.و این سوره ویژه امیرالمومنین علی علیه السلام است و هیچ کس در آن شرکت ندارد.
- آسانی مرگ و بخشش اموات
از امام صادق علیه السلام نقل شده است: سوره واقعه دارای منافع و بهره های زیادی است كه قابل شمارش نیست. از جمله فواید این سوره آن است كه اگر برای مرده ای خوانده شود، خداوند او را می امرزد و اگر برای كسی كه در حال احتضار و مرگ است بخواند، مرگ و خروج روحش به اذن خدا آسان می شود.